De initiatieven via de actielijnen, zoals verwoord in de uitvoeringsnota Werken aan Werk, zijn voortgezet. De projecten in het kader van het Werkgelegenheidsoffensief, verkeren in verschillende stadia, van volop in uitvoering tot een eerste verkenning van haalbaarheid. In 2015 zijn enkele succesvolle projecten voortgezet zoals het Techniek Pact en de inrichting van een gezamenlijke Entreeopleiding. In het najaar is de arbeidsmarktmonitor verschenen.

In 2016 hebben we onze prestatiedoelstelling gerealiseerd. Dit hebben we gedaan door onze dienstverlening gericht op uitstroom en plaatsing op werk te intensiveren. Om de kansen op uitstroom naar werk te vergroten is het project Mooi Matchen gestart. Doel van dit project is het werkaanbod (onder andere vacatures, werkervaringsplaatsen, BBL-trajecten) en het kandidatenaanbod efficiënter op elkaar te laten aansluiten met als resultaat meer plaatsingen op werk. Matchen is efficiënter en effectiever geworden, omdat we bijvoorbeeld met meer matchvormen werken en we op basis van analyses gericht passend werkaanbod verwerven. In 2016 is er ook een professionaliseringsslag gemaakt in de samenwerking met sociaal ondernemers. De pilots en Social Impact Bonds die in de voorgaande jaren zijn gestart, zijn in 2016 doorontwikkeld van concretere werkafspraken tot het verbeteren van verdienmodellen. Naast de lopende pilots zetten we in op een brede beweging waarin we zo veel mogelijk partijen bewegen richting het nieuwe normaal: een stap richting sociaal ondernemerschap. Dit heeft geleid tot 405 plaatsingen.

In 2016 is er ook voor gekozen de Loonkostensubsidie naar loonwaarde breder in te zetten om zo meer kansen te creëren op uitstroom naar werk voor mensen die minder productief zijn. Dit biedt ook meer mogelijkheden voor werkzoekenden om na OpMaat door te stromen naar een banenafspraak. Na de afronding van de pilot OpMaat per 1 juli 2016, is besloten om deze voorziening voort te zetten en uit te breiden van 27 naar 40 werkplekken. De pilotperiode laat zien dat OpMaat van meerwaarde is voor mensen om zich verder te ontwikkelen richting participatie of werk. Een voorbeeld van een nieuwe vorm van dienstverlening die we in 2016 hebben ontwikkeld, is het project Maatwerk. Voor UW zien wij een belangrijke rol weg gelegd in het creëren van een doorlopende lijn van training, ontwikkeling en uitplaatsing van mensen op regulier werk bij reguliere werkgevers. In het nieuwe project Maatwerk worden mensen in zes maanden getraind en kunnen zij werkervaring opdoen. Daarna volgt in principe uitplaatsing op regulier werk bij reguliere werkgevers.

Als uitstroom naar werk of plaatsing op werk (nog) niet mogelijk is, zetten we in participeren naar vermogen. Om ervoor te zorgen dat zoveel mogelijk mensen kunnen meedoen hebben we onze wijkcontactdagen geïntensiveerd en hebben we een (nieuwe) vooruitgeschoven post van Werk en Inkomen in de wijk Overvecht georganiseerd. De wijkcontactdagen zijn een effectieve manier om veel uitkeringsgerechtigden (uit arrangement 4) te spreken. Door intensivering van het aantal wijkcontactdagen zijn we nog beter in staat in contact te blijven met deze groep, hen actiever te informeren over mogelijkheden, te participeren en begeleiden naar de buurtteams en/of naar (een stap richting) werk. In 2016 hebben we twee extra wijkcontactdagen georganiseerd met speciale aandacht voor (alleenstaande) ouders met jonge kinderen.

In 2016 zijn veel statushouders ingestroomd. Zij ontvangen zoveel mogelijk de reguliere dienstverlening. Het team van werkmatchers voor statushouders is uitgebreid om statushouders te kunnen begeleiden naar opleiding of werk. Met UAF, ROC, Hogeschool Utrecht, de social Impact Factory en UW bedrijven zijn trajecten gestart om op verschillende manieren invulling te geven aan de stap naar werk.

Onderdeel van de Participatiewet is ook de opzet van een Regionaal Werkbedrijf. In Utrecht noemen we het Regionaal Werkbedrijf, de Utrechtse Werktafel. Het doel is om in deze regio voor 1 januari 2017, in totaal 1.145 banen voor werkzoekende met een arbeidshandicap te creëren. Onze totale, regionale, inspanningen hebben er toe geleid dat er tot en met juni 2016 in totaal 718 banen zijn gerealiseerd. We volgen hierin de telling van het UWV die door complexiteit altijd wat achter loopt. De belangrijkste resultaten zijn de verbetering in de samenwerking en gezamenlijk aanpak met de regiogemeenten, UWV en de sociale partners.

Ook in 2016 heeft UW voor ons werk georganiseerd voor personen in de doelgroep WsW. Het aantal gerealiseerde arbeidsplaatsen in 2016 was iets lager dan het aantal waarop het budget was gebaseerd. Sinds het vaststellen van het Transitieplan zijn de omstandigheden gewijzigd en is het speelveld voor UW veranderd. In 2016 hebben er strategische sessies plaatsgevonden over de beweging die wij willen maken naar de toekomst. Ook is het pand aan de Niels Bohrweg gerenoveerd.

Wij willen meer vanuit de bedoeling werken en flexibeler en doeltreffender omgaan met de onderliggende regelgeving. We stimuleren het zoeken van passende oplossingen bij de vraag die wordt gesteld. Dit komt vooral voor bij het verstrekken van financiële regelingen en toepassen van bijvoorbeeld de kostendelersnorm.
Ook de digitale dienstverlening is verder vormgegeven en geoptimaliseerd. In 2016 is een nieuw aanvraagformulier en een nieuwe website ontwikkeld. Cliënten kunnen eenvoudiger informatie aanleveren en uitwisselen met de gemeente. Het aanleveren en verwerken van inkomsten is hierdoor eenvoudiger geworden. Daarnaast zijn we, waar mogelijk, flexibel met regelgeving ter stimulatie van het aanvaarden van (deeltijd) werk. Dit doen we onder andere door het verkorten van de aanvraagperiode na tijdelijke uitstroom naar werk en het versnellen van de verrekening van deeltijd inkomsten en stimulatie richting het zelfstandig ondernemerschap.

Eind 2016 is ruim 91% van de aanvragen binnen de wettelijke termijn van 8 weken afgehandeld. Het totaal aantal bezwaarschriften over 2016 is met ruim 300 gedaald ten opzichte van het jaar daarvoor. Het totaal over 2016 bedraagt 1371. Deze daling is onder andere het gevolg van extra inzet op pre-mediation en extra klantcontacten. Daarnaast wordt steeds meer geïnvesteerd in het toepassen van maatwerk waar nodig en mogelijk, ook juist in samenwerking met externe partners (City Deal Inclusieve Stad).

Onze onderzoeksactiviteiten, in het kader van ‘hoogwaardig handhaven’, hebben zich in 2016 gericht op nieuwe aanvragen, themagerichte onderzoeken en individuele signalen. Deze aanpak heeft in 2016 geresulteerd in 276 beëindigingen. Een belangrijk onderdeel van het hoogwaardig handhaven, is de inzet op preventie en optimale dienstverlening. Nauwere samenwerking met de werkdienstverlening en met team nieuwe aanvragen heeft geleid tot vroegtijdig onderzoek waardoor we inzetten op naleving maar ook fraude eerder constateren.

In 2016 hebben we uitvoering gegeven aan de Vernieuwing armoedeaanpak. Hierbij is meer focus komen te liggen op het vroegtijdig signaleren en voorkomen van armoede en schulden, bijvoorbeeld met de pilots vroeg signalering van betalingsachterstanden in de huur. Er is extra aandacht voor jongeren en schulden. Zo hebben we mbo-studenten laten onderzoeken wat er nodig is om jongeren met schulden te helpen. De pilot levensgebeurtenissen gericht op (echt)scheiding en ontslag was succesvol. Eén van de succesfactoren, de preventieve begeleiding, zal in 2017 worden voortgezet en uitgebreid naar andere levensgebeurtenissen (zoals langdurige armoede, verlies van een partner en arbeidsongeschikt worden).

Het U-pas kind pakket is per 1 juli 2016 gestart. We zien dat meer kinderen zijn gaan sporten en dat er vaak een fiets is aangeschaft. Om het gebruik van de fiets binnen het kind pakket zoveel mogelijk aan te laten sluiten bij het doel, namelijk bevorderen van meedoen op school of in de wijk door het stimuleren van mobiliteit, zijn eind 2016 uitvoeringsregels opgesteld.

Het Nibud heeft voor Utrecht een Minima effectrapportage gemaakt, waaruit blijkt dat mensen uit bepaalde huishoudens niet rond kunnen komen met hun inkomen, zoals bepaald in het Rijksbeleid en/of door een hoge huur. We zijn een lobby gestart richting het Rijk over het inkomensbeleid. Ook is besloten de Individuele inkomenstoeslag voorlopig voort te zetten. Met de corporaties is een akkoord gesloten over huurmatiging voor mensen met de laagste inkomens die wonen in te dure huurwoningen.

Het gebruik van de armoederegelingen is onverminderd hoog. De bijzondere bijstand blijft stijgen, met name als het gaat om inrichtingskosten van huisvesting statushouders. Ook de kosten met betrekking tot beschermingsbewind blijven stijgen, maar deze stijging lijkt wel af te vlakken. In de eerste helft van 2016 is een alternatieve lichtere voorziening gestart waarbij mensen worden ondersteund in het op orde krijgen van hun financiën.

Met betrekking tot de schulddienstverlening is de samenwerking met de buurtteams verder geïntensiveerd. Per september ligt de toegang tot hulp bij financiële problemen en schulden volledig bij de buurtteams. Trajectbegeleiders van Werk en Inkomen werken een deel van hun tijd in de buurtteams, om zo gezamenlijk mensen te ondersteunen bij de aanpak van schulden. De signalen over de samenwerking zijn positief, in de eerste helft van 2017 verwachten we de eerste resultaten.