Mobiliteitsmanagement
In 2016 is gewerkt aan het programma De Gebruiker Centraal met een doelgroepgerichte aanpak voor mobiliteitsmanagement. In het voorjaar is het eerste actieplan geëvalueerd. In juni 2016 is het vervolgactieplan door het college van B en W vastgesteld (De Gebruiker Centraal 2016-2020). In het nieuwe actieplan zijn twee nieuwe doelgroepen toegevoegd, studenten en bezoekers. In 2016 zijn onder meer de volgende acties uitgevoerd:

• Inwoners; nieuwe inwoners ontvingen onder andere een fietsplattegrond en werden zo gestimuleerd om meer te gaan fietsen. In Vleuten- De Meern ontvingen mensen persoonlijk reisadvies op maat. In 2016 is een pilot uitgevoerd voor twee Leefstraten, waarbij de bewoners zelf hun straat tijdelijk mochten herinrichten
• Jeugd; de campagne Lekker Lopen, fijn fietsen; fietslessen, fietsexamens en debatten op scholen zijn met succes uitgevoerd en worden voortgezet
• Bezoekers; projecten rondom Publiekstrekkers en evenementen, om onder andere hun communicatie over bereikbaarheid te verbeteren, zijn in voorbereiding
• Werknemers en werkgevers; platforms zoals U15 zijn versterkt en ontwikkelen in overleg met werkgevers bereikbaarheidsoplossingen. Op de Wetering komt een e-bike deelsysteem. E-bike roadshows zijn voortgezet en via de Utrechtinbeweging-app worden werknemers extra gestimuleerd om meer te gaan fietsen.

De twee pilots in de openbare ruimte: Herinrichting Vijfsprong Adriaan van Ostadelaan en Tolsteeg-Maliesingel, zijn uitgevoerd. De pilots betroffen een ander aanpak voor om te komen tot een herinrichting.

Schoon Vervoer
Het speerpunt van het actieplan Schoon Vervoer (2015-2020) is het stimuleren van elektrisch vervoer, met als uitgangspunt: ‘elektrisch, tenzij het echt niet anders kan’. In 2016 hebben we veel aandacht besteed aan het stimuleren van de inzet van schone voertuigen voor de energietransitie. We ondersteunen Smart Solar Charging van WeDriveSolar om deelauto’s uit te rollen in Utrecht en omgeving, die ingezet zullen worden voor opslag en teruglevering aan huishoudens, ten behoeve van netbalansering. Door partijen aan elkaar te verbinden hebben we Q-buzz en de provincie bereid gevonden om ook het bussenpark hierop in te gaan zetten. Buslijn 1 wordt volledig elektrisch: de ZE-bussen zijn voorzien zijn van een accu die naast laden ook kan ontladen. Op piekmomenten in de avond worden de bussen ingezet om energie te leveren op de remise. De oplaadinfrastructuur is in 2016 verder uitgebreid en efficiënter gebruik hiervan is gestimuleerd. Gebruik van e-scooters is gestimuleerd. Het project 'brommers naar de rijbaan' is afgerond. Er is gestart met het maken van een plan van aanpak met daarin mogelijkheden om scheepvaart te verschonen, in het kader van de motie ‘Elektrisch vervoer over water’. We hebben maatregelen voor het verder stimuleren van autodelen - en de verschoning van de voertuigen die daarvoor worden ingezet – uitgevoerd. Tenslotte zijn elektrische aansluitpunten op evenemententerreinen gerealiseerd, waardoor het gebruik van dieselaggregaten tijdens evenementen wordt verminderd.

Goederenvervoer
Wij hebben in 2016 de voorbereiding getroffen voor vier stop en drop locaties voor de bevoorrading van horeca in de binnenstad. Samen met EVO, TLN en CMU hebben we een concept akkoord bereikt over raamwerk Zero Emission Stadslogistiek. De overeenkomst wordt dit jaar bekrachtigd. Ook vorig jaar hebben we het gebruik van twee bouwlogistieke centra gefaciliteerd en gestimuleerd. We hebben samen met een exploitant en met stakeholders op Lage Weide de mogelijkheden onderzocht om te komen tot een sluitende businesscase voor een Logistiek Ontkoppel Punt. Uiteindelijk is geconstateerd dat het hiervoor nog te vroeg is. De logistiek makelaar heeft tot slot meer dan 150 bedrijven benaderd om te bespreken welke mogelijkheden er zijn rondom efficiëntere en schonere logistiek.

Verkeersmanagement
Naar aanleiding van meldingen aan het Meldpunt Verkeerslichten zijn op deze locaties de stoplichten uitgezet. Op vijf locaties zijn de bedrijfstijden van de verkeerslichten korter geworden. Utrecht is één van de 'koplopers' voor de fiets - en OV UseCases van het Beter Benutten Vervolg project - C-ITS. Diverse fiets- en OV trajecten doen mee in de pilots en experimenten met slimme kruispunten. Op 't Goylaan is een volledig nieuwe manier van netwerkregelen geïntroduceerd voortkomend uit de resultaten van de Proof Of Concept (PoC) Utrecht-Zuid.

Voetganger
We hebben in 2016 een meldpunt voetganger op de website geopend. We hebben 354 meldingen ontvangen. Waar mogelijk zijn of worden deze opgepakt waarbij we kijken naar 'werk met werk' maken. Voor de verbetering van het voetgangersnetwerk zijn twee pilots gestart, één rondom station Vaartsche Rijn en één bij winkelcentrum Overvecht. We hebben in een stadsgesprek met bewoners, ondernemers en belangengroepen de mogelijkheden voor de uitbreiding van het winkelwandelgebied verkend. We hebben een bijdrage geleverd aan recreatieve wandelroutes en de looproutes van en naar fietsenstallingen onderzocht.

Fiets
In 2016 is gestart met de voorbereiding van de integrale herinrichting van de Oosterkade/Westerkade, de Voorstraat/Wittevrouwenstraat en de Burgemeester Reigerstraat/Nachtegaalstraat. Deze herinrichtingen hebben als belangrijk doel om de positie van voetganger en fietser te verbeteren. Tevens is gestart met de aanleg van doorfietsroutes. De doorfietsroute Oosterspoorbaan is in gebruik. De uitvoering Vechtroute fase 1 is voorbereid en de start van het werk in januari 2017. De eerste fase van de singelroute Oost, de herinrichting van de Tolsteeg/Maliesingel, is afgerond. Samen met bewoners verkennen we oplossingen voor de kruising van de Maliebaan met de Nachtegaalstraat. De voorbereiding voor het vervolg van de singelroute Oost is gestart. Dit geldt ook voor de Vechtroute fase 2, de doorfietsroute parallel aan het spoor Amsterdam/Utrecht, de doorfietsroute Reactorweg, de doorfietsroute Overvecht/USP (waarvan het deel fietspad Tripkade al in uitvoering is) en de fietsroute langs het Amsterdam Rijnkanaal ter hoogte van de nieuwe wijk Leeuwesteijn. De Dafne Schippersbrug wordt begin 2017 in gebruik genomen. In het kader van de afronding van de top vijf fietsroutes is de Leidseweg opgeleverd, zijn de fietspaden langs de van Hoorne- en van Egmondkade opgeleverd, de aansluiting van het fietspad bij de Nedal fabriek verbeterd, de Muntsluis fietsvriendelijk bestraat, de aansluiting met de Dafne Schippersbrug door Park Oog-in Al in rood asfalt aangelegd, het fietspad van de oprit naar de Jutfasebrug verbreed en hersteld, het fietspad langs de Vleutensebaan opgeleverd, het fietspad in de noordelijke tunnelbuis van de Daalsetunnel verbreed en de Gouverneursstraat heringericht als fietsstraat, de fietspaden in en rondom de Leidscheveertunnel zijn verbeterd, de fietspaden bij de Stadionlaan verbeterd en is de aansluiting op de Albatrosbrug verbeterd. De Geraniumstraat word in januari 2017 opgeleverd als fietsstraat. De Moreelsebrug voor wandelaars en fietsers is in 2016 opgeleverd. Het fietspad bij de kop van Lombok en de aansluiting op de Leidseweg is definitief. In voorbereiding zijn nog de herinrichting van het laatste stukje Kanaalweg ter hoogte van de Cereol, het fietsvriendelijk herstraten van de Predikherenstraat, Noorderstraat, delen van de Herenroute en Domplein/Korte Nieuwstraat. Verder is de bouw de twee fietstunnels ter hoogte van de Daalsebuurt in onderzoek.

Verkeersveiligheid
In 2016 hebben we een intern onderzoek verricht naar de uitvoering van het programma Verkeersveiligheid. Uit dit onderzoek zijn aanbevelingen voor verbetering van programma- en projectmanagement naar voren gekomen; deze zijn in gang gezet. Een aantal maatregelen is uitgevoerd, zoals bijvoorbeeld de korte termijn maatregelen op de Kanaalstaat – Laan van Nieuw Guinea, de maatregelen op de Parkzichtlaan – Crouweldijk en de herinrichting van de Kapteynlaan. De aanpak van achttien knelpunten is daarnaast versneld.

Samen met de provincie Utrecht leggen wij De Uithoflijn aan, een trambaan tussen Utrecht CS en De Uithof. Deze tram zal in 2020 45.000 reizigers per dag van en naar De Uithof vervoeren en dat komt ten goede aan de bereikbaarheid van de regio en de leefbaarheid langs het tracé. Voor de aanleg van De Uithoflijn is een gezamenlijke projectorganisatie Uithoflijn (provincie en gemeente) opgericht. Medio 2016 is de weg vrijgemaakt voor de aanleg van de trambaan op de Adama van Scheltemabaan en het bus- tramstation centrumzijde. Daarvoor is namelijk de Dichtersbaan in gebruik genomen en zijn alle bussen naar het (tijdelijke) busstation aan de Jaarbeuszijde verhuisd. De aanleg van de Uithoflijn is inmiddels vergevorderd; op veel tracédelen zijn inmiddels rails en bovenleidingmasten aangebracht. Eind 2016 is het eerste tramstel op de remise in Nieuwegein gearriveerd. In 2016 is zowel de herinrichting van de Pelikaanstraat afgerond, alsook de werkzaamheden aan de naastgelegen bergingen, buurtstallingen en commerciële ruimtes onder trambaan. De inpassing van de trambaan is daarmee behoudens de herinrichting van de Vaartsestraat en het zuidelijke deel van de Oosterspoorbaan helemaal gereed.  

De busbaan door Leidsche Rijn Centrum (de HOV Noordradialen N40 en N50) is eind november 2016 in gebruik genomen, inclusief het tijdelijk busstation. Oplevering definitieve busstation is medio 2017. Met de realisatie van de N40 en N50 is de gehele noordradiaal van het HOV-netwerk voltooid. Met de oplevering van de Vleutensebaan is de OV-doorsteek van de Atoomweg naar Wolfgang Pauliweg (NOUW2) en de touringcarhalte Reactorweg gerealiseerd. Deze touringcarhalte vervangt de -wegens de ontwikkelingen in Leidsche Rijn Centrum- vervallen locatie Muziektheater Leidsche Rijn. Voor de voltooiing van het volledige HOVnetwerk ontbreken nog twee schakels: de busbaan Transwijk (trajectdeel Z80) en de busbaan Dichterswijk (trajectdeel Z90). In 2016 is voor de Busbaan Transwijk het Voorlopig Ontwerp en het bestemmingsplan vastgesteld. Eind vorig jaar is de aanbestedingsprocedure afgerond en het project gegund. Voor de busbaan Dichterswijk hebben wij in 2016 in co-creatie het IPvE en FO opgesteld, waarvoor eind 2016 het participatietraject is gestart. In de eerste helft van 2017 zal dit IPvE met FO aan de gemeenteraad worden voorgelegd. De herinrichting van de St. Jacobstraat, inclusief maatregelen voor een betere doorstroming van bussen, kon niet volledig worden afgerond in verband met de verbouwing van De Bijenkorf. In de zomer van 2017 zullen de afrondende werkzaamheden plaatsvinden.

In 2016 hebben we de aanpak van de besluitvorming over de opwaardering NRU, mede op het verzoek van de adviesgroep aangepast, in de zin dat de wijze van afkoppeling van de Moldaudreef en de keuze voor het verdiepte plein plaatsvinden bij de vaststelling van het Integraal Programma van Eisen. Zo is een integrale afweging geborgd. Besluitvorming vindt plaats in 2017. Ook voor de Westelijke Stadsboulevard wordt gewerkt aan een Integraal Programma van Eisen samen met bewoners en andere belanghebbenden. De stadsboulevard ’t Goylaan is in gebruik. De Vleutensebaan is opgeleverd. Als alternatief voor een knip op de Maarssenseweg zijn de uitvoering van een rotonde en 30 kilometer maatregelen voor de Schoolstraat in voorbereiding.

De stap naar een volledige digitalisering van parkeervergunningen is gezet. In 2016 is een geslaagde pilot uitgevoerd, waardoor de digitalisering van zakelijke vergunningen uitgerold kan worden in 2017. Dit maakt een verdere optimalisering van de handhaving mogelijk, onder andere door meer inzet op informatie gestuurd handhaven. Het digitaliseren van de Europese gehandicaptenparkeerkaarten is complexer. We zijn daarom gestart door, samen met de RDW en de G4 gemeenten, een technisch ontwerp van de gewenste oplossing te maken. Het Stedelijk Overleg Lichamelijk Gehandicapten Utrecht is bij dit traject aangehaakt. In 2017 is het doel om dit ontwerp in productie te nemen. Wij hebben ingezet op een evenwichtige parkeerdruk en een zo hoog mogelijke betalingsbereidheid op fiscale parkeerplaatsen. Met data analyse en landelijke vergelijking hebben we een uniforme definitie gemaakt voor de betalingsbereidheid.
Wij zijn in 2016 gestart met de aanbesteding van de scanapparatuur. De tweede scanauto is in het tweede kwartaal 2017 operationeel. Wij hebben het handhavingsprogramma 2016 conform uitgevoerd.

In 2016 hebben we de fietsenstalling Laag Catharijne geopend en daarmee voor de bezoekers van Tivoli Vredenburg een extra mogelijkheid gecreëerd om veilig te stallen. Het P-route fiets systeem, waarop de stalling Laag Catharijne is aangesloten, is uitgebreid (met de Pop-up stallingen) en verbeterd en er is een goedwerkende app beschikbaar. Ook op station Vaartsche Rijn is aan de Westerkade de door ProRail gebouwde fietsenstalling geopend. Er is aanvullende capaciteit voor fietsparkeren op straat gerealiseerd op de Vondellaan. Onder de trambaan bij station Vaartsche Rijn zijn ook drie buurtstallingen in gebruik genomen. De zoektocht naar goede locaties voor fietsparkeren in de binnenstad heeft geleid tot een overeenkomst met de ontwikkelaar van het oude Postkantoor op de Neude. In 2018 opent hier in de kelder een stalling met +/- 700 plekken. In de gehele stad zijn op verschillende plekken op verzoek van wijkbewoners/wijkbureau extra fietsklemmen bijgeplaatst. In 2016 is daarnaast het digitale entree systeem voor alle stallingen in de binnenstad geïmplementeerd. Op basis hiervan is een eerste monitor opgesteld waar allerlei gegevens over het gebruik van de stallingen zijn opgenomen.  

In het stationsgebied is veel extra tijdelijke fietsparkeercapaciteit toegevoegd, onder andere op het Willemsviaduct en in de oksel bij de trambaan. De opening van de 1e fase van de Stationspleinstalling staat gepland voor medio 2017. Voor de exploitatie van de fietsenstallingen in het stationsgebied is een verlenging en verbreding van de pilot Fietsparkeren overeengekomen met ProRail en NS en het ministerie. Hierdoor blijven NS en ProRail ten minste tot 2019 bijdragen aan de beheer en exploitatielasten van de stationsstallingen. Tevens is er een convenant Fietsparkeren afgesloten tussen het Rijk, gemeenten, provincies, vervoersregio’s en vervoersorganisaties waarbij alle partners zich verplichten tot het meewerken aan oplossingen voor het wegwerken van de tekorten aan plaatsen en de problematiek rondom de financiering van beheer en exploitatie.