Bij het vorm en inhoud geven aan onze ambities werken wij samen met andere (overheids-) organisaties. Met de Economic Board Utrecht hebben we gewerkt aan een verder samenwerking richting Europa op de thema’s Groen, Gezond en Slim. Ook met andere organisaties in de stad werken we samen aan Europese aanvragen, onder andere met organisaties als RIVM, Universiteit Utrecht, Hogeschool Utrecht, Hogeschool voor Kunsten Utrecht, Utrecht Sustainability Institute. Binnen de aanvragen betrekken we belangrijke stakeholders in de stad om onze gezamenlijke ambities te versterken. Wij richten ons voor het realiseren van onze programma's actief tot andere overheden, de provincie, het Rijk of Europa. Op die manier halen wij, naast extra financiële middelen, ook kennis en ervaring naar de stad. Ook dragen de samenwerkingsnetwerken bij aan het profileren van Utrecht op (inter)nationaal niveau.

Europese Subsidieverwerving
De gemeente Utrecht wil optimaal gebruik maken van Europese subsidiemogelijkheden ter ondersteuning van de stedelijke prioritaire beleidsdoelstellingen. De Europese regelingen kennen veelal een eigen structuur en systematiek en vragen specifieke kennis en aandacht. Om subsidiemogelijkheden optimaal te benutten, is dus kennis van de verschillende Europese regelingen en de verbinding aan relevante Utrechtse projecten, noodzakelijk. Voor Europese subsidies is internationale samenwerking over het algemeen een voorwaarde. Het hebben van een goed internationaal netwerk is van groot belang om zelf de nodige partners te vinden, maar ook om door anderen voor deelname aan subsidieprojecten benaderd te worden. Om richting te geven aan de subsidieverwerving werken wij met prioriteitsdossiers. Deze komen tot stand door bestuurlijke keuzes, subsidiemogelijkheden en de gemeentelijke (uitvoerings)programma's met elkaar te verbinden. Vertaald naar de belangrijkste Europese mogelijkheden richten we ons op dit moment op de volgende onderwerpen:
•   Jobs, growth and investment
•   Climate action, environment, and resource efficiency
•   Secure, clean and efficient energy
•   Healthy Urban Living
•   Green and integrated transport
•   Inclusive, innovative and reflective cities
•   Protecting freedom and security of citizens.
Intern is met het Gebiedsteam gekeken naar aanknopingspunten voor subsidies in de Ruimtelijke Strategie Utrecht. Innovatieve oplossingen en investeringen in onze prioritaire ontwikkelgebieden kunnen soms als pilotproject onderdeel zijn van Europese subsidieaanvragen.

Europese subsidies
In de Europese begrotingsperiode 2014-2020 zet de Europese Commissie het geld nog sterker dan voorheen in ten behoeve van de Europese beleidsdoelstellingen slimme groei (kennis, innovatie en onderwijs), duurzame groei (zuiniger met hulpbronnen) en groei voor iedereen (arbeidsparticipatie, onderwijs en armoedebeleid). De structuur van de subsidieprogramma’s is gewijzigd. Er zijn minder subsidieprogramma's door bundeling van bestaande Europese subsidie- en/of onderzoeksprogramma's. Ook is gezocht naar vereenvoudiging in de verantwoording en harmonisatie van voorwaarden van de verschillende Europese subsidieregelingen. Om het Europese geld effectiever in te zetten ontwikkelt de Europese Commissie ook andere financieringsconcepten (financial engineering). We volgen deze ontwikkelingen nauwlettend om te zien welke voor mogelijkheden dit biedt. Samenwerking tussen partijen, bijvoorbeeld tussen overheid, bedrijfsleven, kennisinstellingen en/of maatschappelijke organisaties, is in de periode 2014-2020 nog belangrijker om succesvol te zijn met Europese subsidies. Dit sluit ook aan bij onze visie op de (regie) rol van de gemeente. We spelen hierop in door versterkt in te zetten op samenwerking met bijvoorbeeld kennisinstellingen, de Economic Board Utrecht, culturele instellingen en stakeholders in de stad.

Dit betreft zogenaamde “two-stage” aanvragen waarbij in de eerste fase alleen een totaalbudget moet worden aangegeven zonder specificatie van budget per partner. Deze aanvragen zijn niet uitgenodigd om een uitgebreide aanvraag voor de tweede fase in te dienen.

Kansen voor West

Activiteiten 2016
In 2016 is het laatste project van het oude Kansen voor West programma (2007-2013) afgerond en zijn de eerste aanvragen binnen het nieuwe programma Kansen voor West II (2014-2020) ontvangen.

Kansen voor West I – Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) 2007-2013
Het laatste EFRO project uit de periode 2007-2013 rondde in 2016 af. Hiermee is dit programma ten einde gekomen. Voor de stad Utrecht was een budget begroot van 21,6 miljoen Euro, deels (13,1 miljoen euro) voor een stedelijk programma en deels (8,5 miljoen euro) in de vorm van een indicatief aandeel van het regionale programma. Met Kansen voor West I zijn projecten gesteund die bijdragen aan economische structuurversterking van de stad binnen de programmaprioriteiten 1 (kennis, innovatie en ondernemerschap) en drie (attractieve steden). Onderstaande tabel geeft de Utrechtse realisatie van het programma weer:

Op basis van bovenstaande tabel lijkt er sprake van een onderbesteding van 359.993,27. Bij het programmeren van de middelen is echter zo’n 10% meer EFRO toegekend dan was begroot. In enkele gevallen bleken bij de eindrapportages van projecten kosten niet subsidiabel te zijn of bleken projecten niet in staat de toegekende middelen volledig te benutten. Dit leidde in een aantal gevallen tot een lagere subsidievaststelling. De Managementautoriteit bereidt namens de G4P4 de eindafrekening met de Europese Commissie voor. Er wordt afgerekend op programmaniveau. Over- en onderbesteding van de verschillende partners kunnen daarbij tegen elkaar worden weggestreept. Voor de gemeente Utrecht betekent dit dat de overgebleven budgetruimte wordt weggestreept tegen een overcommittering op projecten ten laste van het budget van de provincie Utrecht. Netto blijft er op het totale budget van zowel gemeente als provincie Utrecht zo’n 0,149 miljoen euro over. Dit is 0,69% van het totale EFRO budget. Niet bestede middelen vervallen terug aan de Europese Commissie. De totale puzzel voor het gehele Kansen voor West 1 programma wordt begin 2017 door de Managementautoriteit voorgelegd.

Kansen voor West II - Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) 2014-2020
De opzet van Kansen voor West II is grotendeels gelijk aan het eerdere Kansen voor West programma, al is een lager subsidiebudget beschikbaar en zijn de programmaprioriteiten gewijzigd. Ook nieuw is dat de vier grote steden Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht via een stedelijk programmadeel invulling kunnen geven aan geïntegreerde duurzame stedelijke ontwikkeling. Het biedt de G-4 steden een mogelijkheid om middelen uit het Europees Sociaal Fonds (ESF) te combineren met geld uit het EFRO. Daarmee is voorzien in een integrale aanpak voor stedelijke uitdagingen. Iedere stad geeft zelf invulling aan dit stedelijk programmadeel. Voor Utrecht is het Stedelijk Uitvoeringsplan ‘Kansen voor Utrecht’ leidend. Voor de gemeente Utrecht is voor de periode 2014-2020 een bedrag van 6,4 miljoen euro uit het EFRO beschikbaar en 1,6 miljoen euro uit het ESF. De middelen worden ingezet voor projecten gericht op versterken van het vestigingsklimaat en aanwezig arbeidspotentieel in een afgebakend programmagebied. Inzet geschiedt op basis van het Stedelijk Uitvoeringsplan Kansen voor Utrecht. Binnen het stedelijk programma is 1.188.005,- euro beschikt aan het project ‘Leerwerkplaatsen Zorg-Welzijn’, een samenwerkingsproject van ROC Midden-Nederland en Mbo Utrecht. Het project past binnen de programmaprioriteit Arbeidspotentieel van het Stedelijk Uitvoeringsplan ‘Kansen voor Utrecht’. Hiermee is 18% van het stedelijk EFRO budget gecommitteerd. Een tweede grote subsidieaanvraag van ruim 1,2 miljoen euro is ingediend binnen de pijler Vestigingsklimaat, maar deze bevindt zich nog in de beoordelingsprocedure. Naast EFRO middelen, zijn er voor de stad ook ESF middelen beschikbaar die aanvullend op de EFRO middelen kunnen worden ingezet. In 2016 hebben we via een kaderaanvraag een bedrag van € 795.000,- aangevraagd bij het Agentschap SZW. Naast dit stedelijke programma, zijn ook EFRO-middelen beschikbaar voor projecten gericht op innovatie en koolstofarme economie. Vooral (samenwerkingsverbanden van) bedrijfsleven, onderwijs- en kennisinstellingen kunnen hier aanspraak op maken. De voor deze prioriteiten beschikbare middelen worden ingezet in aansluiting op de regionale economische agenda van de Economic Board Utrecht. Stad en provincie beslissen samen over inzet van deze middelen indien het om Utrechtse projecten gaat. In 2016 zijn vier aanvragen ingediend ten laste van dit budget. Eén aanvraag, Smart Solar Charging van Utrecht Sustainability Institute, heeft de volledige besluitvormingsprocedure doorlopen en is beschikt. Van de overige aanvragen is er één teruggetrokken, één afgewezen en één aanvraag is nog in behandeling. Met diverse initiatieven worden verkennende gesprekken gevoerd, veelal in nauwe samenwerking met collega’s van de Provincie Utrecht en de Economic Board Utrecht.

Overzicht en besteding beschikbare Kansen voor West II middelen gemeente en provincie Utrecht, 2014-2020

Peildatum: 17 januari 2017
* ESF: voor gemeente Utrecht beschikbaar budget, in te zetten aanvullend op stedelijke EFRO middelen, aan te vragen in tranches bij Agentschap SZW. Het gecommitteerde bedrag betreft de eerste tranche.
** Rijkscofinanciering: door Ministerie van Economische Zaken beschikbaar gestelde middelen die aanvullend op EFRO middelen kunnen worden ingezet voor projecten binnen de prioriteiten 1) Innovatie en 2) Koolstofarme economie.
Een actueel overzicht van de EFRO uitputting is eveneens te vinden via de Kansen voor West programmawebsite:  http://www.kansenvoorwest2.nl/nl/nieuws/overzicht-uitputting-per-openstelling/